MESAFELİ SÖZLEŞMELER YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK İLE GETİRİLEN DEĞİŞİKLİKLER
23.08.2022 tarih ve 31932 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (’’Değişiklik Yönetmeliği’’)’in yürürlüğe girmesiyle 27.01.2014 tarihli Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği (“Yönetmelik’’)’nde çok önemli değişiklikler olmuştur. Cayma hakkı, iade masrafları, aracı hizmet sağlayıcılarının yükümlülükleri ve mal teslimi gibi birçok konuda yeni düzenlemeler getirilmiştir.
14 Eylül 2022 tarihli ve 31953 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik ile de Yönetmelik’te yapılan değişikliklere ilişkin öngörülen yürürlük tarihlerinde değişiklikler meydana gelmiştir. Bu son değişiklik ile birtakım düzenlemelerin 01.01.2024 tarihinde yürürlüğe gireceği kararlaştırılmışken geri kalan düzenlemelerin ise 01.10.2022 tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilmiştir. Bu kapsamda yürürlük tarihlerine göre Değişiklik Yönetmeliği ile getirilen önemli değişiklikler aşağıdaki listede yer almaktadır.
1 EKİM 2022 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİREN DEĞİŞİKLİKLER
Kapsam: Kısa mesaj aracılığıyla kurulan ve eş zamanlı olarak tamamen ifa edilen abonelik içermeyen katma değerli elektronik haberleşme hizmetleri ile 23/6/1983 tarihli ve 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu kapsamındaki bağışlar ve kamu kurumlarınca sunulan katma değerli elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin sözleşmeler Yönetmelik’in kapsamı dışında bırakılmıştır.
Tanımlar: Aracı hizmet sağlayıcı ve platform tanımları yapılarak yan sözleşme tanımı genişletilmiştir.
Halihazırda e-ticaret ve tüketici mevzuatında düzenlenen “aracı hizmet sağlayıcı” kavramı, “oluşturulan sistem ile uzaktan iletişim araçları vasıtasıyla satıcı/sağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık eden kişiler” olarak tanımlanmıştır.
Aracı hizmet sağlayıcının mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık etmek üzere oluşturduğu sistem ise “platform” olarak tanımlanmıştır.
Ayrıca, yan sözleşmelerin tanımı genişletilerek aracı hizmet sağlayıcıların da satıcı, sağlayıcı ve üçüncü kişiler gibi tüketicilerle yan sözleşme yapabilmesi düzenlenmiştir.
Aracı Hizmet Sağlayıcının Yükümlülükleri: Aracı hizmet sağlayıcıya aşağıdaki yükümlülükler ve sorumluluklar yüklenmiştir:
Platform üzerinden kurulan mesafeli sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülüklerin kullanım süresi boyunca tüketicilerin cayma, fesih, bedel iadesi gibi hususlara ilişkin talep ve bildirimlerini iletebilmelerine elverişli bir sistem kurmak,
Tüketiciden gelen talep ve bildirimleri satıcı veya sağlayıcıya iletmek,
Tüketicinin satıcı veya sağlayıcılarla yaptıkları işlemlere ilişkin kayıtlar ile kendisinin satıcı veya sağlayıcı ile yaptığı işlemlere ilişkin kayıtları 3 yıl boyunca saklamak ve istenilmesi halinde ilgili kurum ve kuruluşlara vermek,
Ön bilgilendirmenin yapılmasını sağlamak ve ön bilgilendirmenin yapıldığını ispatlamak,
Tüketiciye platform üzerinden yapılan reklamlarda taahhüt edilen bilgiler ile ön bilgilendirmede yer alan bilgilerin uyumlu olmasını sağlamak.
İlave Ödemelerde Aracı Hizmet Sağlayıcının Sorumluluğu: Tüketicinin açık onayı alınmadan ilave ödeme yükümlülüğü doğuran seçeneklerin kendiliğinden seçilmiş olarak sunulmasından dolayı tüketicinin ödeme yapmış olması halinde, aracı hizmet sağlayıcının da satıcı veya sağlayıcı ile sorumlu olacağı düzenlenmiştir.
Ön Bilgilendirme:
Tüketicinin mesafeli sözleşmenin kurulmasından önce bilgilendirilmesinin kapsamı genişletilmiştir.
Aracı hizmet sağlayıcının, ön bilgilendirmede yer alan bilgilerin doğruluğundan mesafeli sözleşmenin kurulma şekline göre tek başına veya satıcı ve sağlayıcı ile birlikte sorumlu olacağı düzenlenmiştir. Ön bilgilendirme yapıldığına ilişkin ispat yükü, satıcı veya sağlayıcının yanı sıra aracı hizmet sağlayıcıya da getirilmiştir.
Mesafeli sözleşmenin platform üzerinden kurulması halinde aracı hizmet sağlayıcıların da ön bilgilendirmenin yapılmasından satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu olacağı, veri girişinin aracı hizmet sağlayıcı tarafından yapıldığı durumlarda ise ön bilgilendirmede yer alması gereken mal veya hizmetin temel nitelikleri, fiyatı, satıcı veya sağlayıcı ile aracı hizmet sağlayıcının adı, vergi numarası, irtibat adresi gibi bilgilerdeki eksikliklerden ve verilerin doğruluğundan aracı hizmet sağlayıcının sorumlu olacağı düzenlenmiştir.
Ön Bilgilendirme Yöntemi:
Sesli iletişim yoluyla ya da bilgilerin sınırlı alan veya zamanda sunulduğu durumda, tüketiciye yazılı olarak yapılacak ön bilgilendirmenin kalıcı veri saklayıcısı ile de yapılabileceği düzenlenmiştir.
Ayrıca, veri girişinin satıcı veya sağlayıcı tarafından yapıldığı durumlar hariç olmak üzere mesafeli sözleşmenin platform üzerinden kurulması halinde, aracı hizmet sağlayıcının da yükümlülüklerin yerine getirilmesinden, bilgilendirmelerden ve bilgilendirmelerde bulunması gereken zorunlu hususlardaki eksikliklerden satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu olacağı düzenlenmiştir.
Ön Bilgilendirmeye İlişkin Aracı Hizmet Sağlayıcının Diğer Yükümlülükleri:
Tüketicilerin ön bilgilendirme yöntemlerine uygun bir şekilde bilgilendirilmesinden, kullanılan uzaktan iletişim aracına uygun olarak teyit edilmesinden satıcı veya sağlayıcı ile aracı hizmet sağlayıcının da sorumlu olacağı düzenlenmiştir.
Aracı hizmet sağlayıcı, tüketici siparişi onaylamadan hemen önce, verilen siparişin ödeme yükümlülüğü anlamına geldiği hususunda tüketiciyi açık ve anlaşılır bir şekilde bilgilendirmek konusunda satıcı ve sağlayıcılar gibi sorumlu tutulacaktır.
Aracı hizmet sağlayıcı artık satıcı veya sağlayıcı ile birlikte cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlü olacaktır.
Cayma Hakkının Kullanımı: Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin satıcı, sağlayıcı veya aracı hizmet sağlayıcıya yöneltilmesinin yeterli olacağı düzenlenmiştir.
Ayrıca, platform üzerinden kurulan mesafeli sözleşmelerde tüketicinin cayma formunu doldurabilmesi veya cayma beyanını gönderebilmesi için aracı hizmet sağlayıcının buna uygun bir sistem kurmasının gerektiği düzenlenmiştir.
Cayma Hakkının Kullanımının Yan Sözleşmelere Etkisi: Platform üzerinden kurulan mesafeli sözleşmelerde yan sözleşmeye aracılık edilmesi halinde bu bildirimin yapılmasından aracı hizmet sağlayıcının da sorumlu olacağı düzenlenmiştir.
Sözleşmenin İfası ve Teslimat: Satıcı veya sağlayıcının, mal satışlarında siparişin kendisine ulaştığı tarihten itibaren 30 gün içerisinde edimini yerine getirmesi yükümlülüğüne istisna getirilerek tüketicinin isteği veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallar için 30 günlük süre sınırı uygulanmayacağı belirlenmiştir. Ayrıca, aracı hizmet sağlayıcıları da sipariş konusunun imkansızlaştığı hallerde bu durumu tüketiciye bildirmekle ve varsa teslimat masraflarını iade etmekle sorumlu kılınmıştır.
1 OCAK 2024 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİRECEK OLAN DEĞİŞİKLİKLER
Ön Bilgilendirme: Satıcının tüketiciye yapacağı ön kapsamı genişletilerek tüketicinin, malı öngörülenin dışında bir taşıyıcıyla iadesi halinde bu masraftan tüketicinin sorumlu olacağına dair bilgilendirmenin de yapılması yükümlülüğü getirilmiştir.
Satıcı ve Sağlayıcının Yükümlülükleri:
Cayma hakkına konu malın iadesi halinde satıcının, sağlayıcının ve aracı hizmet sağlayıcının malın teslimi öncesi ve sonrası olmak üzere iadeye ilişkin sorumlulukları genişletilmiş,
Hizmet ifasına ilişkin sözleşmelerde cayma hakkının kullanılmasına ilişkin sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcıların iadeye ilişkin sorumlulukları düzenlenmiş,
İadelerin ne şekilde gerçekleştirileceği açıklanmış,
Cayma hakkının kullanımında, iade için öngörülen taşıyıcı bilgisi ve masraf tutarının belirlenmesine ve bu masraf tutarının kim tarafından karşılanacağına ilişkin ön bilgilendirmenin yapılmaması durumunda masrafın satıcı veya sağlayıcı tarafından karşılanacağı; gerekli bilgilendirmelerin yapılması halinde de, cayma hakkının kullanımından kaynaklanan ürün iadesi taşıma ücretlerinin tüketiciler tarafından karşılanacağı düzenlenmiştir.
Aracı Hizmet Sağlayıcının Yükümlülükleri:
Aracı hizmet sağlayıcı, malın tesliminden sonra tüketicinin cayma hakkını kullandığı durumda cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarih itibarıyla bedel satıcıya aktarılmamışsa cayma hakkına konu malın,
iade için öngörülen taşıyıcıya teslim edildiği tarihten itibaren veya
iade için öngörülenin haricinde bir taşıyıcı ile iade edilmesi durumunda da satıcıya ulaştığı tarihten itibaren,
tahsil ettiği mal veya hizmet bedeli ile teslimat masraflarının 14 gün içerisinde tüketiciye iadesinden satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsisen sorumlu olacaktır.
Tüketicinin Yükümlülükleri:
Satıcı veya sağlayıcının tüketiciye malı kendilerinin geri alacağına dair teklifte bulunmadıkları hallerde tüketici, cayma bildirimini müteakip 14 gün içerisinde ilgili malı satıcı veya sağlayıcıya göndermekle yükümlü olacaktır.
Tüketici, ön bilgilendirmede kararlaştırılan ve satıcının öngördüğü taşıyıcı ile iadesinde tutarına yer verilmesi halinde, teslim masraflarını geçmemek üzere iade masrafını karşılayacaktır. Malın, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 8. maddesi uyarınca ayıplı olması durumunda ise tüketicinin bu masraftan sorumlu tutulamayacağı bunun yanında tüketicinin talep etmesi halinde iade masrafının kendisine iade edilecek mal veya hizmet bedeli ile teslimat masraflarından mahsup edilebileceği düzenlenmiştir.