SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU İLE 375 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN İLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER
03.03.2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” (“Kanun”) ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na Geçici Madde 95 hükmü eklenmiştir.
Anılan Kanun ile kamuoyunda “Emeklilikte Yaşa Takılanlar” olarak bilinen konunun çözümü için düzenleme yapılmıştır.
Kanun, esasa ilişkin 2 madde ve yürütmeye ilişkin 2 madde olmak üzere toplam 4 maddeden oluşmaktadır. Kanun metni özetle şu şekildedir:
Değişiklikten önce Sosyal Sigortalar Kanunu, Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu ve Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu kapsamında sigortalılar için her bir kanun bünyesinde ayrı ayrı yaş, sigortalılık başlangıç tarihi ve prim süresi ile prim gün sayısı belirlenmişti.
Yapılan değişiklik ile bu nitelikteki çalışanların emekliliğe hak kazanmaları için yaş kriteri ortadan kaldırılmıştır. Böylece yaş dışındaki diğer şartları (sigortalılık süresi ve prim gün sayısı) taşıyan çalışanlar, emekli olabileceklerdir. Bununla birlikte Kanun değişikliğinde, emekliliğe hak kazanılması için öngörülen prim gün sayısı bakımından kademeli sistem benimsenmiştir. Başka bir ifadeyle, çalışanın emekliliğe hak kazanması için tek bir prim gün sayısı belirlenmemiş olup her bir çalışanın tabi olduğu kanuna göre prim gün sayıları değişiklik gösterecektir.
Kanun ile çalışanların yeni düzenlemelere ilişkin olarak geriye dönük herhangi bir hak talebinde bulunamayacağı ve çalışanlara işveren tarafından geriye dönük bir ödeme yapılmayacağı açıkça düzenlenmiştir.
Yapılan yeni düzenleme ile emeklilik sebebiyle iş sözleşmesinin feshi halinde, işçinin aynı işyerinde çalışmaya devam etmesi mümkün kılınmıştır. Bu kapsamda işçi emeklilikten sonra 30 gün içerisinde aynı işveren bünyesinde çalışmaya devam ederse, işverene, %32 oranında Sosyal Güvenlik Destek Primi (“SGDP”) ödemesi için Hazine tarafından %5 oranında bir destek sağlanacaktır.
Kamu kurum ve kuruluşları ile belediyelerde taşeron sistemiyle çalışanların istihdam sürelerinin emekliliğe hak kazandıkları süreyi geçemeyeceğine ilişkin düzenleme yürürlükten kaldırılmıştır. Dolayısıyla bu nitelikteki çalışanların zorunlu olarak emekli edilmesinin önüne geçilmiştir.
Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan koşulları sağlayan çalışanlar 03.03.2023 tarihi itibari ile emeklilik başvurusunda bulunabilecektir.